ISRO ने अंतराळात ” Black eyed ” वाटाणा बियाणे यशस्वीरित्या अंकुरित केले.
अंतराळ शेतीमधील दीर्घकालीन मानवी मोहिमांसाठी महत्त्वपूर्ण म्हणून उदयास आली आहे.
इंडियन स्पेस रिसर्च ऑर्गनायझेशन ( ISRO ) ने त्याच्या कॉम्पॅक्ट रिसर्च मॉड्यूल फॉर ऑर्बिटल प्लांट स्टडीज (CROPS) चा भाग म्हणून काळ्या डोळ्यांचे वाटाणा बियाणे अंतराळात यशस्वीरित्या अंकुरित केले.
इस्रोचा क्रॉप्स उपक्रम-
CROPS प्रकल्पाचे उद्दिष्ट अंतराळातील वनस्पतींच्या वाढीचे संशोधन करणे हे आहे. हे गुरुत्वाकर्षण वगळता पृथ्वीसारख्या परिस्थितीचे अनुकरण करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे. पहिल्या मोहिमेने, CROPS-1, अंतराळयानावर नियंत्रित वातावरणात बीज उगवण आणि प्रारंभिक वनस्पती वाढीचे प्रात्यक्षिक केले.
लागवडीच्या पद्धती –
हायड्रोपोनिक्स द्रव द्रावणाद्वारे पोषकद्रव्ये वितरीत करते. पाणी आणि खतांचा वापर कमी करण्यासाठी एरोपोनिक्स धुके वापरते. एक परिचित वाढणारे वातावरण तयार करण्यासाठी मातीसारखे माध्यम देखील वापरले जाऊ शकते.
जागतिक रोजगार आणि सामाजिक दृष्टीकोन अहवाल 2025 –
आंतरराष्ट्रीय कामगार संघटना (ILO) ने जागतिक श्रम बाजारातील चालू संघर्ष दर्शवणारा 2025 चा जागतिक रोजगार आणि सामाजिक दृष्टीकोन अहवाल प्रसिद्ध केला आहे.
2024 मध्ये जागतिक नोकऱ्यांमधील अंतर 402 दशलक्षांपर्यंत पोहोचले. यामध्ये 186 दशलक्ष बेरोजगार, 137 दशलक्ष तात्पुरते अनुपलब्ध आणि 79 दशलक्ष निराश कामगारांचा समावेश आहे.
2024 मध्ये जागतिक बेरोजगारीचा दर 5% वर स्थिर राहिला. तरुणांची बेरोजगारी विशेषतः चिंताजनक आहे, ती 12.6% वर आहे.
2024 मध्ये जागतिक आर्थिक वाढ मागील वर्षांच्या तुलनेत 3.2% पर्यंत कमी झाली. 2025 साठी असाच विकास दर अपेक्षित आहे, परंतु मध्यम कालावधीत हळूहळू घसरण अपेक्षित आहे.
भारताचे तिसरे लाँच पॅड मंजूर –
भारत सरकारने आंध्र प्रदेशातील श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रात थर्ड लॉन्च पॅड (TLP) स्थापन करण्यास मान्यता दिली आहे. या उपक्रमाचा उद्देश भारताची अंतराळ क्षमता वाढवणे हा आहे. TLP नेक्स्ट जनरेशन लाँच व्हेइकल्स (NGLV) ला सपोर्ट करेल. TLP साठी एकूण अंदाजे खर्च रु. 3984.86 कोटी. हा प्रकल्प ४८ महिन्यांत किंवा चार वर्षांत पूर्ण होणे अपेक्षित आहे.
CE20 क्रायोजेनिक इंजिनची ISRO ने यशस्वी चाचणी घेतली –
ठिकाण – महेंद्रगिरी, तामिळनाडू.
CE20 क्रायोजेनिक इंजिनची समुद्र-पातळीवरील हॉट चाचणी यशस्वी झाली. CE20 LVM3 लाँच वाहनाच्या वरच्या टप्प्यात वापरला जातो. गगनयान कार्यक्रमासाठी CE20 क्रायोजेनिक महत्वाचे आहे.
ISRO देशातील पहिले ॲनालॉग स्पेस मिशन लेह (लडाख) येथे सुरू केले.
10 वा अजिंठा-वेरूळ आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सव –
जगभरातील 65 चित्रपट प्रदर्शित होणार आहेत.
अध्यक्ष : आशुतोष गोवारीकर.
फेस्टिवल डायरेक्टर : सुनिल सुकथनकर.
ठिकाण : छत्रपती संभाजीनगर.
दिनांक : 15 ते 19 जानेवारी 2025
आयोजन : नाथ ग्रुप, महात्मा गांधी मिशन व यशवंतराव चव्हाण सेंटर प्रस्तुत व मराठावाडा आर्ट कल्चर व फिल्म फाऊंडेशनच्या वतीने
सहकार्य : केंद्र सरकारच्या सूचना आणि प्रसारण मंत्रालय, एनएफडीसी व महाराष्ट्र शासनाच्या सहकार्यानं हा महोत्सव आयोजित करण्यात येतो.
सर्वोत्कृष्ट भारतीय चित्रपटाला गोल्डन कैलास पुरस्कार आणि एक लाख रुपयांचे रोख पारितोषिक दिले जाईल.
SpaDeX डॉकिंग प्रयोग यशस्वीरित्या पार करणारा भारत जगात 4 था देश बनला आहे.
हा ISRO चा महत्वाचा प्रकल्प आहे. 16 जानेवारी 2025 ला यशस्वी झाला. यामध्ये जो दोन लहान उपग्रहांचा वापर करून अंतराळात डॉकिंग आणि अनडॉकिंगसाठीचे आवश्यक तंत्रज्ञान विकसित केले आहे.
असे करणारे 4 देश आहेत –
1 यूएसए,
2 रशिया,
3 चीन,
4 भारत.
प्रक्षेपण : 30 डिसेंबर 2024 रोजी.
16 जानेवारी ला यशस्वी डॉकिंग.
रॉकेट चे नाव : PSLV C60 द्वारे प्रक्षेपण.
यातील 2 उपग्रह SDX01 (चेझर) आणि SDX02 (टार्गेट) हे दोन उपग्रह होते.
प्रत्येकी 220 किलो वजनाचे दोन स्पाडेक्स उपग्रह.
श्रीहरीकोटा येथून प्रक्षेपण.
7 जानेवारी ला डॉकिंग होणार होती पण ती झाली नाही त्याऐवजी 16 जानेवारी ला झाली.
ISRO :-
इस्रोचे अध्यक्ष: डॉ. व्ही. नारायणन.
ISRO स्थापना: 15 ऑगस्ट, 1969.
मुख्यालय :बंगळुरू (कर्नाटक).
इस्रोचे संस्थापक: डॉ. विक्रम साराभाई.
ब्रीद वाक्य : “Space technology in the Service of humankind”.
नुकतेच झालेल्या काही महत्वाच्या परिषदा –
आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) ॲक्शन समिट – पॅरिस (फ्रान्स)- 10 ते 11 फेब्रुवारी 2025.
28 वी राष्ट्रकुल संसदीय परिषदे 2026- यजमानपद भारत भूषवणार.
22 वी भारतीय उद्योग महासंघ (CII) बैठक : चेन्नई (तमिळनाडू)-17 ते 18 डिसेंबर 2024.
20 वा IISS मनामा संवाद – बहरीन – 6-8 डिसेंबर 2024 रोजी झाला.
जागतिक सागरी तंत्रज्ञान परिषद 2024 : चेन्नई – 4 ते 6 डिसेंबर 2024.
इंडिया ग्लोबल फोरमचा मिडल इस्ट अँड आफ्रिका 2024 – दुबई.
पहिली आशियाई बौद्ध शिखर परिषद (ABS) – नवी दिल्ली – 5 ते 6 नोव्हेंबर 2024.
इंडिया मोबाइल काँग्रेस 2024 – नवी दिल्ली – 15 ते 18 ऑक्टोबर 2024.
लीडरशीप समिट 2024 – गुवाहटी – 19 ते 20 ऑक्टोबर 2024.